Mijn 5 persoonlijke tips om grenzen te leren stellen

Het afgelopen jaar leerde ik heel wat dingen. Waaronder ook grenzen stellen. Iets waar ik nooit sterk in ben geweest. Maar net doordat ik ze vaak niet stel, liep ik al een paar keer tegen de muur. Dus toen ik mezelf vorig jaar een paar keer te veel moest heruitvinden, gingen mijn psycholoog, coach en ik onder andere met het leren stellen van grenzen aan de slag. Omdat ik daar vaak vragen over krijg, bundel ik hieronder mijn persoonlijke tips.

Let wel, het stellen van grenzen is ook bij mij nog steeds work in progress. Er zijn dagen waarop het me stilaan goed lukt. Maar evengoed zijn er ook dagen waarop het volledig de mist ingaat. Of dat het me absoluut niet op alle vlakken en domeinen in mijn leven lukt. De tips die ik hieronder meegeef, zijn trouwens volledig gebaseerd op mijn eigen ervaringen. Het kan dus best zijn dat ze voor jou niet gaan werken. Of dat jij een heel andere ervaring hebt.

Tip 1: Ga na waarom je grenzen wil stellen

Het klinkt misschien absoluut als met een open deur in huis vallen, maar voordat ik echt aan de slag kon gaan met het stellen van grenzen, was het belangrijk dat ik naging waarom ik die grenzen wou stellen. Pas als je weet waarom je grenzen wil stellen, kan je nagaan welke je precies wil stellen. En hoe je die gaat stellen.

Bij mij concreet wou ik enerzijds op het werk grenzen stellen, zodat ik voldoende tijd en rust kon creëren voor ons gezin en voor mezelf. Ik wist heel goed dat als ik die grenzen niet zou stellen ik non-stop zou gaan werken, met amper pauzes. En dat er ook verwacht zou worden dat ik bijvoorbeeld altijd en overal bereikbaar zou zijn. Maar ook thuis ging ik hier met aan de slag, want het kon natuurlijk niet de bedoeling zijn dat ik het volledige huishouden en de zorg voor Tuur alleen op zou nemen.

Tip 2: Bepaal duidelijk welke grenzen je wil stellen

Ook deze tip gaat misschien heel erg voor de hand liggend klinken, maar het was pas toen ik heel duidelijk opschreef wat ik precies wou en tot waar mijn grens liep dat ik er effectief met aan de slag kon gaan. Op werkvlak noteerde ik voor mezelf bijvoorbeeld dat ik voor 8u30 ‘s ochtends geen mails wil lezen en beantwoorden. Dat ik ‘s middags minstens 30 minuten pauze neem en ook dan geen mails lees en beantwoord. En dat ik ‘s avonds tot een bepaald uur werk en daarna net als toen ik elke dag naar kantoor ging mijn computer en de werkdag afsluit.

Tip 3: Communiceer duidelijk over je grenzen

Uiteraard is het voor anderen wennen als jij plots grenzen gaat stellen. En dus heb ik samen met mijn psycholoog en coach gewerkt aan de communicatie die ik kon gebruiken als mijn grenzen niet gerespecteerd werden. Verder heb ik ook geprobeerd om ze – zeker op werkvlak – zo visueel mogelijk te maken. Door bijvoorbeeld elke middag een out of office meeting met mezelf in te plannen. Maar door ook bijvoorbeeld in mijn werkagenda te markeren wanneer ik Tuur ga afzetten of ga halen op school.

Betekent dat dat iedereen zich daar meteen aan houdt? Uiteraard niet 🙂 Maar net dan is het belangrijk om duidelijk te communiceren dat die ene meeting voor jou niet past. Iets wat ik ook absoluut heb moeten leren is dat je niet meteen een excuus of reden moet meegeven. Je kan perfect ook zeggen dat iets voor jou niet lukt dan. Zonder verdere uitleg.

Die communicatie heb ik hier ook heel vaak al toegepast als het gaat over het naleven van de coronamaatregelen. Want ja, uiteraard was er met de feestdagen ook hier daar zeer veel discussie over. Maar door duidelijk aan te geven dat wij de regels zouden volgen en voet bij stuk bij te houden, is het ons wel gelukt om ze uiteindelijk zo goed mogelijk te blijven naleven.

Tip 4: Start met het stellen van grenzen op 1 domein

Ik wou zowel op werkvlak als thuis als in mijn relaties met andere personen werken aan het stellen van grenzen. Maar eerlijk, dat is overweldigend. En dat lukt absoluut niet allemaal in één keer. Dus heb ik keuzes gemaakt. En ben vooral eerst aan de slag gegaan met het stellen van grenzen op werkvlak.

Dat dat zijn vruchten afwerpt, merk ik nu ook op andere vlakken. Want ik merkt heel goed dat ik – soms zelfs onbewust – ook op andere vlakken mijn grenzen duidelijker begin af te bakenen en daarover begin te communiceren.

Tip 5: Gun jezelf tijd en ruimte

Dit is misschien wel de allerbelangrijkste tip! Laat het jezelf toe om fouten te maken. Net als zoveel andere dingen is ook dit een leerproces. Ik schreef het hierboven al, ik ben er absoluut nog steeds geen experte in. Er zijn dagen dat het me erg goed lukt. Maar evengoed zijn er evenveel dagen waarop het volledig de mist in gaat. En dat is ok. Want morgen is een nieuwe dag, met nieuwe kansen 😉 .

Verder heb ik intussen voor mezelf ook wel een paar extra dingen bepaald. Ik heb inderdaad grenzen gesteld aan hoe lang en wanneer ik bereikbaar ben. Voor de alledaagse dingen. Maar stel dat er een crisis uitbreekt, dan ben ik uiteraard wel bereikbaar op die momenten. Want een crisis, die kan je natuurlijk niet voorspellen (en ja, stiekem doe ik nog steeds ongelooflijk graag die crisiscommunicatie, dus ik zou het voor geen geld ter wereld willen missen :-)). Bij het vastleggen van je grenzen is het dus ook heel belangrijk om de uitzonderingen op die grenzen mee te bepalen. Dat zorgde en zorgt hier voor flexibiliteit. En ergens vreemd genoeg ook rust. Want ik weet dat het nu om uitzonderingen gaat.

Vind jij grenzen stellen ook zo moeilijk? Hoe pak jij dat aan?

*Afbeeldingen: eigen foto’s en Canva